Người tự nhiên
''Loài người tiến hóa như thế nào?''. ''Việc chế tạo công cụ có tác dụng như thế nào trong quá trình tiến hoá?''. Hàng ngàn năm nay, con người vẫn đi tìm một câu trả lời, nhưng cho tới ngày nay việc giải đáp những vấn đề này vẫn còn chưa thật mười phần rõ ràng. Mọi người chỉ có thể căn cứ vào những tư liệu khảo cổ và tư liệu thành văn ít ỏi cùng với sự khảo sát các dân tộc còn đang sống ở thời kỳ nguyên thủy để có thể miêu tả được rõ ràng.
Chúng ta hiện nay hiểu chung chung rằng đại để vào 5 triệu năm trước con người đầu tiên đã tách rời loài vượn. Đó là thời kỳ Trái đất có những biến đổi lớn lao. Bồn địa Địa Trung Hải lúc ấy còn khô ráo, môi trường sinh thái biến động mạnh, nhiều động vật có vú sinh sống ở vùng ven thảo nguyên nhiệt đới và trong rừng rậm, trong đó có nhiều động vật thuộc loài linh trưởng. sống trên cây, một số đàn linh trưởng sống ở ven rừng và thảo nguyên, loại linh trưởng sống ở vùng ven có thể đã đi đứng thẳng. Dựa vào sự quan sát và nghiên cứu loài hắc tinh tinh, loại linh trưởng gần với loài người, trong đó có loài dùng tay trước chống xuống đất để đi, có thể thấy đây chính là mắt xích quan trọng trong việc tổ tiên sớm nhất của loài người từ trạng thái đi bằng bốn chi quá độ sang trạng thái đứng thẳng trên hai chân. Trong tư thế mới này, chúng có thể dùng được nhiều thứ công cụ để kiếm đồ ăn và chọn các thức ăn, phát hiện ra những thứ có thể ăn được. Đó hoàn toàn là một dạng thích ứng, sinh tồn, vì vào lúc đó việc đi lại bằng bốn chi chỉ thích ứng với những hoạt động và cuộc sống trên cây, còn đứng thẳng bằng hai chân lại là cách tốt nhất để sinh sống' ở những vùng ven thảo nguyên và bìa rừng. Khi ấy, con người chủ yếu sống bằng hái lượm hoa quả và đào bới các thứ củ, đôi lúc tranh đoạt với các động vật khác để lấy thịt con vật đã bị chúng giết chết, tư thế đứng thẳng sẽ giúp nó có thêm sức và phương tiện để làm những việc đó.
1,5 triệu năm trước đây, trong trạng thái tiến hóa mang tính thích ứng trên, con người thật sự đã ra đời, chúng được gọi là người đứng thẳng (homo erectus). Cấu tạo thân thể của người đứng thẳng có những nét đặc biệt, qua đó chúng ta có thể hiểu được loài người đã tiến bộ như thế nào trong quá trình tiến hóa để thích ứng với hoàn cảnh sinh tồn. Chúng có xương sọ, xương hàm, xương cung lông mày giống với loài vượn, nhưng các bộ phận thân thể thì đã gần với người hiên đại. Trình độ tiến hóa của các bộ phận trong thân thể không đều nhau đã nói lên nội dung chủ yếu nhất của quá trình tiến hóa của loại người thời kỳ ban đầu để thích ứng với hoàn cảnh. Chúng cũng đã sử dụng những công cụ cực kỳ nguyên thủy, những công cụ này lại giúp cho chúng tiến hóa và thích ứng hơn. Trong hơn 1 triệu năm, việc sử dụng những công cụ này vẫn tiếp diễn. Lúc đó con người đã xuất hiện ở các vùng khí hậu khác nhau trên trái đất Khối lương não của người cũng biến đổi dần dần, ,từ 700- 800cm3 phát triển lên hơn 1000cm3.
30 – 25 vạn năm trước đây người khôn ngoan (homo sapiens) hay còn gọi là người hiện đại đã xuất hiện. Chúng chế tạo công cụ tinh xảo hơn, mục đích sử dụng cũng rõ ràng hơn. Chế tác đồ đá để tìm kiếm thức ăn từ thịt càng nổi bật hơn, phương thức sinh tồn đã có tiến bộ rõ rệt. Chúng đã có chỗ ở rõ ràng, hình thái văn hóa cũng hoàn chỉnh thêm. Tất cả những điều đó đã nói lên rằng loài người đầu tiên là người tự nhiên, tiến hóa lên trong trạng thái thích ứng với hoàn cảnh phức tạp chung quanh. Quá trình thích ứng là một sự tổng hợp tiến lên, chứ không phải chỉ là kết quả và tăng cường của một phương tiện riêng biệt nào đó. Sự thích ứng này bao gồm nhiều mặt như thích ứng với hoàn cảnh, thích ứng với môi trường sinh thái, chế tạo công cụ, tố chất của bầy người, sự biến đổi trong tổ chức bầy người v.v. . .
