NHỮNG ĐÀI THIÊN VĂN THỜI TIỀN SỬ Ở CHÂU MỸ
Ở vùng bình nguyên Bắc Mỹ đã phát hiện một số lượng lớn các di tích khảo cổ có dạng các vòng tròn bằng đá trên đỉnh các ngọn đồi. Lâu đời nhất là vòng tròn ở Mahôcvilơ, Canađa. Nó được xây dựng vào khoảng năm 2500 trước Công nguyên, cùng thời với các kim tự tháp Ai Cập.
Một vài vòng trong số đó mang ý nghĩa thiên văn học. Big Hon (tiếng Anh: Big Horn nghĩa là chiếc sừng lớn) là một trong những di tích quan trọng nhất nằm trên đỉnh núi Međixin bang Oaiôminh ở Mỹ. Có lẽ vì thế các vòng đá những cái tên bất ngờ là “vòng Međixin”. Mà có thể sự việc là ngược lại. Từ Medicine (y học) của châu Âu đối với người Anh-điêng có nghĩa là “thần diệu” và ngọn núi được gọi là “đỉnh Međixin” chính vì ma thuật của vòng đá đó.
Big Hon là một đống đá lớn và từ đó có các “tia đá” tỏa ra với chiều dài trung bình khoảng 12 m. Ở đầu mút các tia đó người ta xếp một vòng tròn bằng đá. Đầu phía ngoài mỗi một tia trong số 6 tia đó người ta xếp các đống đá nhỏ hơn, trong đó 5 đống giáp với đường tròn, còn đống thứ sáu ở hướng Tây Nam nằm ở cuối tia và vượt ra ngoài phạm vi đường tròn giống như “đường hành lang” của đền Xtônhengiơ. Hướng đi của đường này nhằm vào trung tâm vòng tròn, trùng với hướng Mặt Trời mọc vào ngày hạ chí.
Còn ba tia đá khác có hướng liên quan tới các ngôi sao, đó là hướng mọc của các sao Alđebaran Rigel và Sirius. Điểm quan sát trong mọi trường hợp đều là một điểm - đó là đống đá Tây Bắc, còn hai đống đá trung tâm và phía Đông là “đầu ruồi” để ngắm.
Khoảng 1500 năm trước Công nguyên, hiện tượng mọc tiền nhật của sao Alđebaran (tức là thấy nó xuất hiện trước khi Mặt Trời mọc) diễn ra gần sát ngày hạ chí và được sử dụng trong suốt vài thế kỷ như là một sự kiện phụ báo trước ngày hạ chí. Hai ngôi sao khác cũng mọc tiền nhật theo trình tự sau: sao Rigel muộn 28 ngày so với sao Alđebaran và sao Sirius muộn 28 ngày sau sao Rigel. Rõ ràng đây là một con số huyền bí, nếu như biết rằng 27,3 ngày là thời gian Mặt Trăng đi trọn một vòng Hoàng đới.
Có thể giả thiết rằng, những vòng đó được sắp xếp để tính lịch và cho các mục đích nghi lễ. “Những vòng Međixin” ở Bắc Mỹ Chứng tỏ rằng đối với cư dân lục địa này ngày hạ chí được coi là ngày đầu của một năm.
