Phôi người có dấu vết của động vật nguyên thủy không?
Tất cả các phôi của động vật có xương sống đều có những nét giống nhau trong thời gian phát triền lúc đầu: chính nhận xét cơ bản này đã giúp nhà phôi học Đức Ernst von Bayer nói rằng "sự phát sinh cá thể tóm tắt sự phát sinh loài (chủng loại)'' vào năm 1826. Vài năm sau, quy luật này được nhà sinh ly học Đức Ernst Haeckel dùng làm cơ sở và phổ biến. Nếu điều khẳng định này luôn được tranh cãi, thì vẫn đúng là trong sự phát sinh phôi, người ta thấy phần nào là phôi nguyên thủy. Ví dụ, mọi động vật có xương sống đều trải qua một giai đoạn có khe mang[1] như loài cá sụn (cá mập). Những khe mang này về sau biến mất ở động vật có vú.
Khái quát hơn, dù có tính đa dạng rõ ràng trong sự phát sinh phôi động vật, người ta vẫn có thể rút ra nhiều giai đoạn lớn chung cho tất cả các động vật đa bào. Giai đoạn đầu tiên là sự phân đốt. Trứng phân chia nhanh để tạo ra một cấu trúc giống như quả dâu nhỏ (phôi dâu), gồm các tế bào gọi là phôi bào. Sau đó phôi dâu này lõm vào một khoang, từ đó có tên là phôi nang. Giai đoạn chủ yếu thứ hai, phôi vị hóa, tiếp theo sau đó đôi chút. Nó bao gồm sự di chuyển tế bào dẫn đến phân định ba lớp tế bào - các lá phôi, mỗi lá sẽ sinh ra các cơ quan rất xác định. Ví dụ, lá ngoài sẽ sinh ra hệ thần kinh và da, lá giữa - xương và cơ, lá trong - các nội tạng. Chúng ta hãy chú ý rằng một số loài động vật như động vật ruột khoang (sứa, san hô…) không có lá giữa. Sau khi hình thành phôi vi (phôi vị hóa) mới xuất hiện ống thần kinh là nguồn gốc của hệ thần kinh. Cuối cùng, tiếp theo giai đoạn thần kinh hoá này là sự phát sinh các cơ quan.
Từ cuối thế kỷ XIX, lưỡng cư đã trở thành mô hình quý giá để nghiên cứu sự phát triển rất sớm của phôi: tất cả các giai đoạn, từ thụ tinh đến nở ra ấu trùng, đều ở bên ngoài và có thể thực hiện trong phòng thí nghiệm. Việc nghiên cứu sự phát triển của lưỡng cư đã có nhiều đóng góp vào sự mô tả bốn giai đoạn phát triển phôi chủ yếu (với những biến thể) ở tất cả các động vật đa bào: sự phân đốt, phôi vị hóa, thần kinh hóa và phát sinh các cơ quan.
