TẠI SAO HỢP CHẤT NIKEN LẠI ĐƯỢC
PHÁT HIỆN SỚM HƠN NIKEN?
Vàng, bạc, đồng, sắt... là một số kim loại quen thuộc với con người nhất. Từ hơn 2000 năm trước đây, nhân dân lao động Trung Quốc đã lần lượt tìm ra các kim loại này và có thể luyện chế chúng. Và ngay cả hợp kim Niken được coi là xa lạ với con người thì cũng có từ thời cổ đại, và con người biết tới, hợp kim niken trước, sau đó mới hiểu kim loại niken.
Hơn 2000 năm trước, dân huyện Đường Lang tỉnh Vân Nam, Trung Quốc (nay thuộc Hội Trạch) đã có thể luyện được một loại hợp kim được gọi là ''đồng trắng''. Loại đồng trắng này được luyện từ một loại có chứa 6,14% niken. Trong khi đó hợp kim đồng đá khoáng chất đồng trắng niken có 16% niken, nó có màu trắng bạc rất đẹp, tên gọi đồng trắng cũng từ đó mà ra.
Vì đồng trắng được người Trung Quốc luyện ra sớm nhất, nên người Ba Tư, lúc đó gọi đồng trắng là ''đá Trung Quốc''. Sau thế kỷ 16, một số tác giả nổi tiếng Châu Âu thường nhắc tới đồng trắng Trung Quốc như năm 1735, Durde người Pháp, trong cuốn sách của mình đã viết: Đồng đặc biệt nhất là đồng trắng, loại đồng này ngoài Trung Quốc thì có lẽ không nơi nào có. Lúc đó một số quốc gia nhập khẩu đồng trắng từ Trung Quốc để làm tiền tệ, nhiều người Châu Âu còn tìm mọi cách để làm giống như đồng trắng Trung Quốc. Thế kỷ 18, 19 nước Anh hết sức quan tâm tới việc nhập khẩu đồng trắng từ Trung Quốc, tiến hành nghiên cứu thành phần và phương pháp sản xuất trong phòng thí nghiệm. Hội xúc tiến công nghiệp Puluse thậm chí còn đặt ra giải thưởng khích lệ nghiên cứu đồng trắng Trung Quốc. Tới thế kỷ 19, nhà luyện kim học phương Tây qua nhiều thí nghiệm, được sự gợi ý của ''đồng trắng Trung Quốc'', đã luyện ra được một số hợp kim Niken có màu sáng bóng như bạc nhưng lại không có bạc, gọi là ''bạc mới'', ''bạc Đức'' và ''bạc niken''... những sản phẩm đó thực chất là sản phẩm phục chế của đồng trắng Trung Quốc.
Hợp kim niken được ra đời từ thời cổ đại, nhưng con người phát hiện và chế luyện ra niken đơn chất lại là thời cận đại. Năm 1751, một nhà hóa học người Thụy Điển đã phát hiện và thu được một loại thuộc kim mới trắng mỏ niken hồng, và đặt tên là Nickel, nó chính là niken.
Cho đến ngày nay, niken vẫn được dùng chủ yếu và phần lớn để sản xuất hợp kim. Ví dụ thêm niken vào trong gang thép, sẽ tăng độ cứng của gang lên rất nhiều, loại gang không gỉ mà chúng ta thường gặp chính là hợp kim sắt, crôm và niken, loại gang niken có tới 46% niken được gọi là ''loại bạch kim'', vì một số tính chất của nó cũng tương tự như bạch kim, và hợp kim tiền niken lại có khả năng ''nhớ'' rất mạnh, là loại ''hợp kim trí nhớ'' tương đối nổi tiếng. Do vậy, so sánh giữa chủng loại hợp kim niken và phạm vi sử dụng của niken ngày nay với ''đồng trắng'' thời cổ đại, thì đã không cùng một thời đại để so sánh rồi.
