TỤC VẼ VÀ XĂM MÌNH CỦA NGƯỜI DA ĐỎ BẮC MỸ
Người Da đỏ Bắc Mỹ ngày nay vẫn còn lưu truyền một cách phổ biến tục xăm, vẽ mình. Người Da đỏ Nuteka thích dùng những móng thú và các chất màu vẽ lên mặt các hình thù khác nhau và còn rắc lên đó nhiều mảnh đá hoa, những mảnh mica để tạo lên sự óng ánh lộng lẫy... Còn người Da đỏ Haiđa thường vẽ lên mặt mình biểu tượng Tôtem (Vật tổ mà bộ lạc tôn thờ coi là nguồn gốc tổ tiên) của mình, họ dùng các màu đỏ, đen, xanh lá cây và xanh nước biển để vẽ. Người ta thường dùng hai màu đỏ và đen để vẽ hình cá. Phần đầu của cá chạy dài lên đến trên trán, phần đuôi tách ra kéo xuống hai gò má, phần còn lại thì vẽ vào khoảng cách giữa lông mày và mũi, có thể vẽ thêm một vây cá màu đen ở lông mày phải và một vây đỏ ở lông mày trái. Ngoài ra, họ còn vẽ hình Mặt trời, Trăng, Sao, Mây. Người da đỏ telingji, vật tổ của họ rất đa dạng, vì vậy những hình dạng mà họ chọn vẽ lên thân cũng hết sức đa dạng. Ví dụ họ vẽ hình con heo biển, báo biển, cá voi, cá sấu, thiên nga... họ còn vẽ các phần thân của các loài vật như cánh của chim quạ, chân và vuốt gấu, vây và đuôi của cá kình, mồm sói, chân chuột... Người ta cũng vẽ cả những hình dáng vật tự nhiên như thuyền độc mộc, Mặt trời, sao, mỏm đá, mây sóng... Người Pexpejile tự cho rằng báo là tổ tiên của bộ lạc mình và họ vẽ lên những người con gái của bộ lạc nhiều vòng tròn đen khắp người xen vào đó là các đốm đen để cho giống báo.
Việc vẽ mình của người Da đỏ vào các thời điểm khác nhau, trong bối cảnh khác nhau cũng có khác nhau. Ví dụ như người Huoloji, trong thời gian có chiến tranh, tất cả những người tham gia chiến đấu đều bôi màu tro lên trán, còn người bảo vệ hòa bình thì bôi trán màu đỏ. Người Petajinia trong ngày lễ công nhận một thiếu nữ bước vào tuổi thành niên, các chàng trai tham gia vũ hội, nhảy múa trong ngày này sẽ bôi trắng toàn thân, bè bạn của người đó sẽ dùng một chất màu đen bôi lên mặt mình, quả phụ trong tễ tang chồng cũng phải bôi mặt màu đen và cắt đi phần tóc phía trước.
Ngoài tục vẽ hình, tục xăm mình cũng rất phổ biến đối với người Da đỏ Bắc Mỹ. Những thành viên của bộ lạc này mỗi khi trải qua một sự việc, sự kiện đáng lưu ý trọng đại trong đời, thường xăm lên mình những ký hiệu nào đó để ghi nhớ. Chẳng hạn để nhớ về cuộc chiến tranh có rất nhiều người già trên khắp người họ xăm đầy những hoa văn trên mặt, vai, bụng, ngực, lưng và cả trên đùi. Họ xăm nhiều nét hoa văn ký hiệu cho các hoạt động mà họ đã trải qua, đã chứng kiến trong các cuộc chiến. Việc xăm mình thường bắt đầu từ độ tuổi thiếu niên. Ở một số bộ lạc, các thiếu nữ bắt đầu có nghi thức xăm hình khi lần đầu tiên có kinh nguyệt. Một số bộ lạc khác bắt đầu nghi lễ này từ khi cô thiếu nữ làm lễ công nhận thành niên. Theo sự tăng dần của tuổi tác nhiều vết xăm trên mình ngày một tăng lên. Những hình vẽ được người Da đỏ Bắc Mỹ thường hay lựa chọn để xăm là hình các vật tổ của bộ lạc họ (tôtem).
Những người sưu tầm, dịch thuận và biên soạn:
NGUYỄN VĂN THỊNH – NGUYỄN KIM SƠN -
TRẦN THỊ THU HIỀN – VŨ MẠNH HÙNG –
HOÀNG CÔNG ANH – NGUYỄN THẾ TRƯỜNG –
NGUYỄN VŨ QUỲNH NHƯ – TRẦN THU THỦY –
PHÙNG THỊ MỸ
