TALET VÀ SỰ TIÊN ĐOÁN THIÊN THỰC
Talet (cuối thế kỷ thứ VII - giữa thế kỷ thứ VI trước Công nguyên) sống ở thành phố Milet - một trung tâm thương mại của Hy Lạp nằm ở Tiểu Á. Từ thời cổ đại ông đã được các nhà sử học gọi là “cha đẻ của triết học”. Rất tiếc các tác phẩm của ông không còn lưu được đến ngày nay. Chúng ta chỉ biết rằng ông đã cố tìm ra nguyên nhân của các hiện tượng tự nhiên và ông cho nước là nguyên tố hàng đầu của mọi vật, ông ví Trái Đất là một mẩu gỗ nổi bồng bềnh trên mặt nước.
Hêđôrôt, khi nói về cuộc chiến tranh giữa hai quốc gia phương Đông là Liđia (vùng Tiểu Á) và Miđia (Tây Bắc Iran ngày nay) đã viết: cuộc chiến tranh này đã kéo dài bất phân thắng bại, và vào năm thứ sáu khi một trận chiến đang diễn ra, ngày bổng biến thành đêm. Đó là nhật thực mà Talet xứ Milet đã báo trước cho người dân loni (vùng Tiểu Á) và xác định chính xác ngày giờ của nó trước một năm. Khi những người xứ Liđia và Miđia thấy ngày biến thành đêm. . . thì họ vội vã ký kết hòa ước”.
Hiện tượng nhật thực này, theo tính toán hiện nay xảy ra vào ngày 28 tháng 5 năm 585 trước Công nguyên. Để xác định tính chu kỳ của các hiện tượng thiên thực các nhà chiêm tinh Babilon phải mất hàng trăm năm. Chắc gì Talet đã có đủ các dữ liệu để có thể độc lập đưa ra lời tiên đoán đó.
Talet đã có công lao rất lớn đối với thiên văn học với tư cách là một nhà toán học. Có lẽ ông là người đầu tiên có ý nghĩ về sự cần thiết
Sáng sáng thần Mặt Trời Heliôt cưỡi chiếc xe vàng đi lên từ biển phía Đông và thực hiện chuyến đi của mình trên bầu trời phái trên Trái Đất phẳng như một cái đĩa.
phải có chứng minh toán học. Chẳng hạn ông đã chứng minh định lý về các góc bằng nhau ở đáy tam các cân; một điều tưởng như hiển nhiên. Đối với ông quan trọng không phải là kết quả mà là lôgic suy luận. Đối với thiên văn học điều rất quan trọng nữa là chính Talet là người đặt nền móng cho việc nghiên cứu các góc hình học.
Talet là người đầu tiên có thể đã nói rằng: “Không biết toán học thì không nên bước vào ngôi đền thiên văn học”.
