DINH DƯỠNG VÀ BỮA ĂN CHO TRẺ TRƯỚC TUỔI ĐI HỌC (4 - 6 TUỔI) ĐƯỢC QUY ĐỊNH NHƯ THẾ NÀO?
Dinh dưỡng
Chỉ dinh dưỡng cho trẻ từ đầy 3 tuổi đến 6 tuổi. Lúc này quá trình sinh trưởng phát triển của trẻ ổn định dần. Cân nặng mỗi năm tăng khoảng 2kg, chiều cao tăng 5 – 7cm, phần đầu tăng trưởng chậm dần, vòng đầu tăng lên mỗi năm dưới 1cm, còn chân tay thì dài nhanh hơn phần mình, khả năng hoạt động tăng mạnh, trí lực phát triển nhanh chóng, là thời kì quan trọng nhất để dần dần hình thành cá tính và rèn luyện những thói quen và phẩm chất tốt đẹp. Lúc này, răng sữa đã mọc đủ, khả năng cắn nhai tăng mạnh, chức năng tiêu hóa hấp thu đã cơ bản gần với người lớn, bữa ăn cũng đã giống với người lớn và cùng ăn chung với người lớn. Nhưng lượng nhu cầu dinh dưỡng vẫn tương đối cao, mỗi ngày mỗi kilogam cân nặng cần mức năng lượng là 376,6kJ (90kcal), lượng nhu cầu protein hơi thấp hơn so với thời kì trước, nhưng mỗi ngày mỗi kilogam cân nặng vẫn cần 2,5g, đồng thời vẫn phải chú ý đến chất lượng. Lượng nhu cầu về cacbohiđrat là trên 15g cho mỗi kilogam cân nặng mỗi ngày, cao hơn so với trẻ dưới 3 tuổi, nên lượng lương thực ăn vào dần dần nhiều lên, trở thành nguồn chủ yếu về năng lượng. Trẻ trên 4 tuổi tỉ lệ lượng cung cấp protein, lipit và cacbohidrat là 1:1, 1:6, lượng canxi, photpho, sắt đưa vào cần phong phú, để đảm bảo cho sự phát triển của bộ xương và cơ bắp.
Cần đặc biệt chú trọng đến sự cân đối giữa các loại chất dinh dưỡng.
Bữa ăn
Yêu cầu cho bữa ăn ở độ tuổi này về cơ bản giống với người lớn, chỉ có lượng lương thực trong thức ăn chính là ít hơn so với người lớn.
Các loại thức ăn đều nên chọn ăn, nhưng vẫn không nên ăn nhiều loại thức ăn kích thích. Cần chú ý cân đối bữa ăn, đa dạng hóa chủng loại thức ăn, phối hợp các món chay mặn, thay đổi lương thực thô tinh.
Khi nấu nướng phải chú ý đến màu sắc hương vị, để gây hứng thú cho trẻ, tăng sự ngon miệng. Nhiệt độ của thức ăn phải vừa phải, độ cứng mềm phải thích hợp để cho trẻ dễ hấp thu. Ăn uống của trẻ phải luyện thành thói quen không cần người lớn dỗ dành, ăn đúng giờ, đúng nơi quy định, đúng định lượng, chú ý vệ sinh ăn uống, đồng thời cố gắng để trẻ tự do chọn lựa thức ăn, khiến chúng tràn đầy hứng thú ăn uống. Đồng thời nên tránh tật ăn vặt, kén ăn, ăn thiên về một thứ hoặc ăn tống ăn táng, no đói thất thường,...
Mỗi ngày ăn 3 bữa, lương thực chính là cơm, mì,... khoảng 125 - 250g, thức ăn mặn cần ăn trứng 1 quả, cá, thịt, gan 100 - 250g, sữa đậu hoặc sữa bò 1 bình (200 - 250g), trái cây 1 - 2 quả, rau, đậu tươi 100 - 200g, ngoài ra ăn thêm chế phẩm đậu, như đậu phụ,... 50 - 100g. Ngoài bữa chính ra, nên ăn thêm 2 bữa ăn nhẹ vào buổi sáng và buổi chiều, để bổ sung phần năng lượng không đủ.
Thực đơn (xem Bảng 15).
BẢNG 15: VÍ DỤ VỀ THỰC ĐƠN 4 MÙA CHO TRẺ TRƯỚC TUỔI ĐI HỌC 4 - 6 TUỔI
| Xuân | Hè | Thu | Đông |
Bữa sáng | - Sữa bò 220ml Đường 10g - Bánh mì kẹp trứng Bánh mì 50g Trứng 40g Dầu 3g Muối vừa phải | - Sữa bò 220ml Đường 10g - Bánh mì lạp xường Bánh mì 50g Lạp xường 20g | - Sữa bò 220ml Đường 10g - Bánh bao thịt Bột mì 50g Thịt lợn băm 15g Muối vừa phải | - Sữa bò 220ml Đường 10g - Bánh bao thịt Bột mì 50g Thịt lợn băm 15g Muối vừa phải |
Bữa trưa | - Bánh rau thịt Bột mì 75g Rau 100g Thịt lợn 50g Tôm nõn 25g Muối vừa phải | - Cơm gạo tẻ 75g - Dưa chuột xào trứng Dưa chuột 50g Trứng 40g Dầu 5g Muối vừa phải - Canh thịt rau Rau 50g Thịt lợn 25g Muối vừa phải | - Cơm gạo tẻ 75g - Đậu, củ niễng thịt thái hạt lựu Thịt 50g Đậu non 25g Củ niễng 50g Dầu 5g Muối vừa phải - Canh rau mì sợi Rau 10g Mì sợi 10g Muối vừa phải | - Cơm gạo tẻ 75g - Thịt gà kho Thịt gà 50g Đường 2g Xì dầu vừa phải - Rau xòa Rau 100g Dầu 7g Muối vừa phải |
Điểm tâm | - Cháo táo Cháo 10g Gạo tẻ 25g Đường 5g | - Chè đỗ xanh Đỗ xanh 15g Gạo nếp 15g Đường 5g | - Bánh quy 25g -Sữa đậu nành 100ml Đường 5g | - Cháo đậu đen Đậu đen 5g Gạo nếp 25g Đường 5g |
Bữa tối | - Cơm gạo tẻ 50g - Cá Hố hấp Cá Hố 50g Muối vừa phải - Rau xào Rau 100g Dầu 8g Muối vừa phải | - Cơm gạo tẻ 50g - Tôm nước mặn Tôm 50g Muối vừa phải - Đậu đũa xào Đậu đũa 100g Dầu 10g Muối vừa phải | - Cơm gạo tẻ 50g - Thịt nhồi Bột 6g Thịt băm 40g - Cải xanh xào nấm hương Nấm hương 10g Cải xanh 100g Dầu 10g Xì dầu vừa phải | - Cơm gạo tẻ 50g - Súp lơ xào măng thịt Thịt lợn 50g Súp lơ 100g Măng 30g Dầu 10g Muối vừa phải |
Trái cây | Táo 100g | Dưa hấu 150g | Lê 100g | Chuối tiêu 80g |