Lễ tiết
Lễ tiết, là một bộ phận văn hóa truyền thống Việt Nam, bao gồm việc tổ chức những nghi lễ, hội hè theo một khuôn mẫu nhất định vào những thời điểm tự nhiên quay vòng theo chu kỳ, tức là theo bốn mùa: xuân, hạ, thu, đông. Là bộ phận đời sống văn hóa tinh thần quan trọng. Lễ tiết có ý nghĩa cơ bản xuyên suốt là thể hiện ý tưởng về trường tồn cuộc sống, khao khát của con người về thiên địa hài hòa ban cho vụ mùa tươi tốt, bội thu, đàn gia súc sinh sôi nảy nở. Trong lễ tiết ý tưởng vũ trụ, thiên nhiên và con người là một khối thống nhất được thể hiện rõ rệt, chu kỳ vòng quay của vũ trụ bao trùm lên đời sống con người qua bao thê hệ. Có thể thấy lễ tiết là cái mốc phân đoạn chuỗi thời gian vĩnh hằng trong đời sống con người. Chúng tựa như biểu tượng cho cuộc sống tái sinh lặp đi lặp lại trong vòng quay của vũ trụ và sự bất tận của thời gian. Lễ tiết gắn liền mới khái niệm thời lịch, thời tiết, thời vụ, phản ánh ý niệm của mỗi dân tộc về những phân đoạn thời gian đó. Và vì thế lễ tiết phần nào trở thành bộ phận của ý thức hệ dân tộc, thể hiện bản sắc dân tộc sâu đậm.
Hiện nay đại phần các nhà nghiên cứu đều coi lễ tiết Việt Nam có xuất xứ từ Trung Quốc. Tuy nhiên các tác giả đều cố gắng cho thấy phần nào tính Việt hóa của các lễ tiết đó. Đi sâu vào vấn đề này là đề tài của một chuyên khảo khác nên ở đây chúng tôi chỉ tạm thời nhận định lễ tiết Việt Nam là kết quả hỗn dung của hội lễ Việt Nam cổ truyền với ảnh hưởng của truyền thống lễ tiết Trung Quốc.
Đối với người dân Đông Á nói chung và Việt Nam nói riêng, tháng Giêng và cả mùa xuân đượm màu lễ hội. Tiếng pháo đón giao thừa vừa dứt, những lời chúc tết vừa mới qua đi thì người ta cũng bắt tay vào bao dịp khác. Mùa xuân đem tới cho người dân ở đây một năm mới với bao hy vọng mới vào mùa bội thu sắp tới. Các lễ tiết mùa xuân mang đậm nét hội mùa. Ngay cả việc du xuân cũng không ngoài ý nghĩa đó. Trong tháng Giêng ngoài Tết Nguyên Đán phải kể đến hàng loạt các tết khác như Động Thổ, Khai Hạ, Tịch Điền (hay Hạ Điền), Thượng Nguyên v.v. . . Rồi tiếp theo là các tết Thanh Minh, Hàn Thực, Phật Đản.
Ngày lễ tiết quan trọng nhất trong năm là ngày Tết Nguyên Đán, ngày mở đầu một năm mới đối với người dân Đông Á trong đó có dân tộc Việt Nam.
