Sau mười bảy năm phục vụ dưới triều Kublai Khan, Marco quay trở về Venice vào năm 1295, sau đó những câu chuyện của ông đã được một nhà tiểu thuyết người Pháp thu thập viết thành một cuốn sách bằng tiếng Pháp nhan đề Sự mô tả của thế giới. Cuốn sách ngay lập tức được bán rộng rãi khắp châu Âu, ngay cả Christopher Columbus cũng mang cuốn sách của Marco trong chuyến du lịch tới Tân thế giới.
Và có một câu chuyện trong chuyến hành trình này Marco đã từ chối kể lại, chỉ nhắc đến một cách mập mờ trong bài viết của ông. Khi Marco Polo rời Trung Quốc, Kublai Khan đại đế đã ban cho những người Venice một đội mười bốn chiếc thuyền lớn và sáu trăm người. Nhưng cuối cùng khi Marco về tới cảng quê hương sau hai năm lênh đênh trên biển chỉ còn lại hai chiếc thuyền và mười tám người.
Số phận của những chiếc thuyền và những người khác vẫn còn là một điều bí mật cho đến hôm nay. Liệu có phải do tai nạn đắm tàu, bão tố hay cướp biển? Ông không bao giờ kể. Thực tế trên giường bệnh trước lúc lâm chung, khi được yêu cầu kể lại những chi tiết câu chuyện, Marco đã trả lời một cách bí ẩn.
"Tôi không thể kể lại, thậm chí một nửa những điều đã trông thấy."
Dịch hạch bùng phát đầu tiên từ thành phố Kaffa trên bờ Biển Đen. Các chiến binh Tartar Mông Cổ đã tiến hành bao vây các nhà buôn và những người bán hàng ở thành Genoa, Italy. Bệnh dịch loang ra trong đội quân Mông Cổ như những đòn sấm sét kinh hoàng. Bị bệnh dịch hoành hành, các viên tướng Mông Cổ đã khôn ngoan quẳng xác lính bị chết dịch qua tường thành Genoa, biến nơi đây ngổn ngang xác chết và hoang phế. Vào năm hiện thân của Thánh Con, 1347, những người dân Genoa chạy trốn trên mười hai chiếc thuyền buồm đã cập cảng Mesina, Italy, đem Cái Chết Đen tới bờ biển chúng ta.
- Công tước M.Giovanni, 1356,
Vì sao dịch hạch bỗng dưng xuất hiện ở vùng sa mạc Gobi, Trung Hoa, vào thời kỳ Trung cổ, cướp đi sinh mạng của một phần ba dân số thế giới, vẫn còn là một điều bí ẩn. Thực ra, cũng không ai biết vì sao lại xảy ra nhiều bệnh dịch và bệnh cúm vào thế kỷ trước - như bệnh SAR, cúm Avian - nhưng có điều người ta biết chắc rằng các đợt bệnh dịch lớn tiếp nữa sẽ lại xuất hiện từ phương Đông.
- Trung tâm Phòng chống bệnh dịch Hoa Kỳ.
Bản tóm tắt về bệnh truyền nhiễm, tháng 5, 2006.