Tài liệu: Đế quốc Thổ Nhĩ Kỳ - Ottoman

Tài liệu
Đế quốc Thổ Nhĩ Kỳ - Ottoman

Nội dung

ĐẾ QUỐC THỔ NHĨ KỲ - OTTOMAN

Tổ tiên người Thổ Nhĩ Kỳ là người Turk (sách Trung Quốc chép là người Đột Quyết) vốn là những bộ lạc du mục sống trên vùng thảo nguyên ở Trung Á và ở phía Bắc Trung Quốc thời nhà Đường. Cuối thế kỷ X, các bộ lạc Turk cư trú ở phía đông Bukhara (tiếp giáp với Tân Cương, Trung Quốc ngày nay) đã chiếm được Bukhara một cách dễ dàng và đã tiêu diệt vương triều Samanide do các bộ tộc thuộc ngữ hệ Iran lập nên từ thế kỷ IX.

Tiếp đó các bộ lạc cư trú trên đất Turmenistan hiện nay tức người Turk – Seljuk đã nổi lên chiếm vị trí hàng đầu. Họ đã lần lượt chiếm toàn bộ Trung Á, sau đó xâm nhập Iran, lợi dụng tình trạng phong kiến cát cứ để chiếm lấy nước này. Họ còn từ Iran tiến sang Lưỡng Hà. Năm 1055, người Turk – Seljuk chiếm lĩnh Baghdad, thủ đô của vương quốc Abbasside của người Ả Rập. Tiếp đó họ lại chiếm vùng lãnh thổ Tiểu Á của đế quốc Bizantium, lập nên quốc gia Turk – Seljuk. Tuy họ tiếp thu đạo Islam do người Ả Rập sáng tạo nhưng không chấp nhận danh hiệu Califa mà gọi người đứng đầu quốc gia của mình là Sultan. Họ không phế bỏ danh hiệu Califa của vương triều Abbasside mà chỉ coi chức vị đó như một thủ lĩnh tôn giáo mà thôi.

Người Thổ Nhĩ Kỳ - Ottoman là một chi của người Turk, ban đầu lệ thuộc vào quốc gia Turk – Seljuk. Tới đầu thế kỷ XIV, dưới sự lãnh đạo của thủ lĩnh Ottoman (còn gọi là Osman), chi người Turk này dần dần mạnh lên. Năm 1326, họ chiếm được Brusa của đế quốc Bizantium, định đô ở đó và thành lập quốc gia độc lập. Quốc gia này trong lịch sử mang đế quốc Thổ Nhĩ Kỳ - Ottoman.

Đế quốc Thổ Nhĩ Kỳ - Ottoman không ngừng xâm lược đế quốc Bizantium ở kề bên đã suy yếu để mở rộng lãnh thổ. Năm 1354, họ vượt qua eo biển Dardanel, nhiều lần đánh bạo liên quân của các nước ở bán đảo Balkan. Năm 1396, được sự ủng hộ của giáo hoàng Roma, quốc vương Hungaria thống lĩnh liên quân các nước Hungaria, Ba Lan, Tiệp, Pháp, Đức cùng các kỵ sĩ thành Genova và Venégia thuộc Italia đánh nhau dữ dội với quân Thổ Nhĩ Kỳ ở Nieburg bên bờ sông Danube. Kết quả là liên quân châu Âu đại bại. Từ đó, bán đảo Balkan bị người Thổ Nhĩ Kỳ khống chế, đế quốc Bizantium chỉ còn lại Constantionpolis và những vùng chung quanh, trước mặt sau lưng đều nằm trong vòng vây của người Thổ Nhĩ Kỳ. Năm 1483, người Thổ Nhĩ Kỳ - Ottoman đánh chiếm Constantionpolis và đổi tên thành Istambul (có nghĩa là thành phố Islam giáo), lấy làm thủ đô cho đế quốc Thổ Nhĩ Kỳ - Ottoman.

Sau khi tiêu diệt đế quốc Bizantium, người Thổ Nhĩ Kỳ - Ottoman vẫn tiếp tục bành tướng. Thế kỷ XVI, họ lần lượt xâm nhập Iran chiếm lĩnh Ai Cập, Syria, Palestine... thậm chí họ còn tiến vào giữa lòng đất Châu Âu, đánh chiếm Buda và Belgrade lúc đó thuộc Hungaria, kéo quân tiến sát tới Vienna, trở thành một đại đế quốc mà lãnh thổ trải rộng cả ba châu lục Âu, Á, Phi.

Thế kỷ XVII, đế quốc Ottomna bắt đầu suy yếu. Đầu thế kỷ XX, đế quốc này không ngừng bị các cường quốc tư bản xâu xé, rồi bị lật đổ vào năm 1922.

 




Nguồn: bachkhoatrithuc.vn/encyclopedia/791-02-633366754838871250/Nhung-de-quoc-hung-manh-mot-thoi/De-quoc-T...


Chưa có phản hồi
Bạn vui lòng Đăng nhập để bình luận