ĐI TỚI CỘI NGUỒN
Ngày nay trên bức tường ngôi nhà số 14, phố Ấn Độ thuộc thành phố Edinburgh (Scotland) người ta còn thấy một tấm biển lưu niệm nhỏ mang dòng chữ:
“James Clerk Maxwell,
Nhà nghiên cứu tự nhiên
Đã ra đời tại đây ngày 13 tháng 6 năm 1831”.
Cha của nhà vật lý vĩ đại, có tên là John Clerk được thừa hưởng dinh thự Miđleby ở miền Nam Scotland. Chủ nhân của dinh thự này trước dòng họ Clerk là dòng họ Maxwell. Vậy là ông John Clerk theo tập quán ở đây phải ghép họ mình với họ của các chủ nhân trước kia thành ra là Clerk - Maxwell. Vậy là nếu như không có dinh thự này thì như một nhà nghiên cứu tiểu sử Maxwell đã viết: ''Chúng ta lẽ ra phải viết tiểu sử về một con người có tên là James Clerk và luận bàn về ''những phương trình Clerk'' thay cho ''Những phương trình Maxwell'' nổi tiếng khắp thế giới''.
James Maxwell đã sống phần lớn niên thiếu tại dinh thự này.
Trong một bức thư gửi một người đàn bà trong dòng họ, (lúc ông còn một đứa trẻ chưa đầy 3 tuổi), mẹ ông đã viết: ''Thằng bé này thật hạnh phúc...; nó luôn tay, luôn chân với những cánh cửa, những ổ khóa… Câu nói ''Cái này phải làm thế nào?'' lúc nào cũng cửa miệng nó. Nó nghiên cứu đường đi bí mật của cuộn dây chuông, đường nước chảy tràn đập xuống lòng mương…''
Theo xác nhận của những người thân, suốt thời niên thiếu, James luôn đặt cho những người xung quanh câu ''Cái đó diễn ra như thế nào?''. Và nếu câu trả lời chưa làm thoả mãn thì cậu James lại nhất quyết tìm hiểu thêm bằng các câu hỏi tiếp: “Thế bản cái này là thế nào?”.
