ANATOLE FRANCE (1844 - 1924)
NHÀ VĂN HIỆN THỰC PHÁP
Anatole France sinh ngày 16 tháng 4 năm 1884 tại Paris, mang tên thật là Anatole Thibault. Cha ông có một cửa hàng bán sách với khá nhiều đầu sách, nhờ thế France từ lúc bé đã tiếp xúc với sách vở và yêu thích văn học nghệ thuật. Cửa hàng này cũng là nơi gặp gỡ của nhiều nhà văn và nghệ sĩ nổi tiếng đương thời. France rất yêu thích không khí nghệ thuật vừa thanh cao vừa lãng mạn của gia đình.
Sau khi học hết trung học, ông giúp việc các nhà xuất bản, các cửa hàng sách và bắt đầu sáng tác. Tác phẩm đầu tay của ông là một tập thơ nhỏ, song chưa có phong cách riêng; Ba năm sau lại cho in một vở bi kịch, ông bắt đầu nổi tiếng với cuốn tiểu thuyết Tội ác của Xivet Bona. Từ đây, France tập trung toàn bộ sức lực và tình yêu nghệ thuật cho sáng tác. Có thể hình dung các sáng tác của ông trên hai mảng lớn: mảng nói về cuộc sống và con người trong quá khứ với một vốn hiểu biết uyên bác, tinh tế, mảng viết về những sự kiện lịch sử hiện thời: Taixa (1890), Cửa hàng thịt quay của nữ hoàng Pêđôcơ (1893), Những ý kiến của Giêrôm Quanha (1893), bộ tiểu thuyết Lịch sử hiện đại (1897) gồm 4 tập: Cây đu trên đường dạo chơi, Hình người bằng cành liễu, chiếc nhẫn từ thạch anh, Ông Bécgiơrê ở Paris. Tiếp đó ông cho ra đời những tác phẩm khá nổi tiếng như Đảo Panhgoanh (1908), Thần linh khát (1902), Thiên thần nổi loạn (1914). Trong các tác phẩm của ông, phần để lại ấn tượng nhất cho người đọc là những nhân vật rất dễ thương, yêu mến cuộc đời, ham mê sách vở và tri thức, sống cởi mở, nhẹ nhàng. Các nhân vật ấy được rọi sáng bởi một chủ nghĩa nhân đạo thanh cao và ân tình, pha lẫn chút châm biếng, hoài nghi. Chủ đề phê phán nhà thơ, phê phán lối sống tư sản giả đạo đức, tàn nhẫn cũng được nhà văn không dè dặt, đã lên tiếng tố cáo chiến tranh xâm lược, chiến tranh thuộc địa tàn bạo. Tiểu thuyết Trên phiến đá trắng (1905) là một tác phẩm tập trung lên án chế độ thực dân và tệ nạn phân biệt chủng tộc...Tất cả những khuynh hướng tư tưởng ấy đưa ông tiến gần tới chủ nghĩa Marx, và ngợi Cách mạng tháng Mười Nga, Cuối đời ông gia nhập Đảng Cộng sản Pháp.
Với các tác phẩm tiểu thuyết đặc sắc, được viết bởi tài năng nghệ thuật và chủ nghĩa nhân dân đằm thắm; Với một văn phong cực kỳ trong sáng, nhẹ nhàng, Anatole France đã có vị trí đặc biệt trong nền văn xuôi hiện thực Pháp. Ông đã được trao giải thưởng Nobel về văn học năm 1921.
