JULES VERNE (1828 - 1905) NHÀ TIỂU THUYẾT
KHOA HỌC VIỄN TƯỞNG LỪNG DANH
Jules verne(Giuyn Vécnơ) là nhà văn viết truyện khoa học viễn tưởng nổi tiếng nhất từ trước đến nay chưa từng có. Tác phẩm của ông đã được dịch ra hàng chục thứ tiếng trên thế giới. Có người nói rằng trong hơn một trăm tác phẩm xuất bản trong vòng gần nửa thế kỷ sáng tác, ông đã tưởng tượng ra tất cả những phát minh khoa học của thế kỷ XX này... chỉ trừ tên lửa.
Ông sinh ngày 8 tháng 2 năm 1828 tại Nantes, một hải cảng miền Tây nước Pháp và mất ngày 24 tháng 3 năm 1905, cách đây vừa đúng 90 năm. Sau khi tốt nghiệp trung học, tháng 11 năm 1948, ông lên Paris học Đại học Luật. Song, nhà hát đã hấp dẫn hơn là các bài giảng về luật. Ông kết bạn với Alexandre Dumas, vừa là nhà văn nổi tiếng, vừa là ông chủ một nhà hát mang tên “Nhà hát lịch sử” (Theâtre historique). Vở kịch thơ đầu tiên của Jules Verne mang tên Những cọng rơm gầy đã được công diễn lần đầu tiên năm 1850 tại nhà hát của Dumas và đã được xuất bản nhờ sự giúp đỡ của một người bạn giàu có. Cuối cùng ông trình bày thành công luận văn tốt nghiệp ở trường Đại học Luật, song ông không muốn làm luật sư theo nghề của bố.
Ông là người thích đọc sách và thường ngồi hàng ngày trong Thư viện quốc gia Pháp. Tại đây những cuốn sách viết về các phát minh mới nhất của khoa học về các chuyến thám hiểm tại những vùng xa xôi đã hấp dẫn ông với chất thơ của điều mới lạ. Ông đã bỏ thời gian say mê trau dồi các kiến thức về toán học, vật lý, hóa học, địa lý, sinh vật, v.v… với ước vọng sáng lập ra một ngành văn học mới: Tiểu thuyết khoa học viễn tưởng (Roman Acientifique).
Năm 1863, Jules Verne đưa bản thảo cuốn sách đầu tiên Năm tuần lễ đi khinh khí cầu cho nhà xuất bản Hetzel.
Cuốn sách ra đời đã thành công rực rỡ và được dịch ra hầu hết các ngôn ngữ của Châu Âu. Nhà xuất bản đã ký ngay với tác giả một hợp đồng trong 20 năm, mỗi năm 2 quyển sách với tiền nhuận bút 10.000 quan một cuốn, càng về sau tiền nhuận bút càng tăng. Những cuốn sách nổi tiếng nhất của ông vẫn sống mãi hơn một thế kỷ nay là: Tám mươi ngày vòng quanh thế giới (1873), Từ Trái đất lên Mặt trăng (1865), Mười vạn dặm dưới đáy Biển (1870), Cuộc du lịch vào trung tâm Trái đất (1864), Vòng quanh Mặt trăng (1870), Hòn đảo bí ẩn (1875), Những đứa con của thuyền trưởng Gian (1868),... Trong các tác phẩm này, ông đã tiên đoán ra hầu hết các phát minh khoa học lớn của thế kỷ XX này. Từ chuyến bay của 3 người đầu tiên lên Mặt trăng đến tàu ngầm, tàu du lịch lớn, truyền hình, vô tuyến viễn thông... cho đến cả những cái mà ngày nay chỉ mới là dự định mà chưa thực hiện như ngôi nhà của một nghìn tầng, vận chuyển bằng đường ống dưới đáy biển, v.v…
Các tác phẩm của ông đã được dịch và xuất bản ở hàng chục nước trên thế giới, được mọi người ở mọi lứa tuổi ưa thích. Chẳng hạn cuốn Tám mươi ngày vòng quanh thế giới lúc đầu in dài kỳ trên một tờ báo ''Thời gian ở Paris" đã làm cho số phát hành của báo này tăng vọt, các phóng viên báo Mỹ ở Paris hàng ngày truyền bằng điện tín về cho độc giả ở Mỹ, các chủ hàng tàu thủy đề nghị biếu ông một số tiền rất lớn để ông cho vai chính trong tiểu thuyết thắng cuộc nhờ dùng tàu thủy của hãng mình. Có thể nói rằng cuốn sách này cùng với vở kịch sáng tác dựa trên cuốn sách đã đem lại cho ông một "trận mưa vàng''. Ông đã dùng một phần tiền để đóng một chiếc tàu du lịch và ông tiến hành nhiều chuyến đi khảo sát thú vị ở những vùng đất xa xôi cho đến khi bị tai nạn phải ngừng đi du lịch vào năm 1886. Từ đấy, ông định cư ở quê vợ ông ở thành phố Amiens nằm về phía Bắc Paris, nơi ông tiếp tục sáng tác cho đến cuối đời.
Jules Verne không phải là nhà Bác học, nhưng những tác phẩm của ông đã tạo nên lòng yêu thích khoa học và cung cấp cả những kiến thức khoa học cho biết bao thế hệ trong hơn một thế kỷ qua. Đây là cống hiến to lớn của Jules Verne cho sự phát triển của cuộc cách mạng khoa học thế kỷ XX và xã hội ngày càng văn minh càng nổi rõ thiên tài của Jules Verne. Nhiều nhà thám hiểm như Byrd, người đã lần đầu tiên bay qua Nam Cực và Bắc Cực và phát hiện ra Châu Nam Cực; như Sarorgran di Braffa, nhà thám hiểm châu Phi; nhiều nhà khoa học và cả nhà thơ nữa như nhà thơ lãng mạn nổi tiếng Arthur Tmband đã thừa nhận chịu ảnh hưởng sâu sắc của những tác phẩm của Jules Verne mà họ đã đọc từ buổi thiếu thời.
GS. ĐINH NGỌC LÂN