CAVENDISH NGƯỜI ĐẦU TIÊN TÍNH KHỐI LƯỢNG TRÁI ĐẤT
Cho đến nay Cavendish (1731 - 1810) người Anh được xem là một trong những nhà khoa học thực nghiệm vĩ đại nhất trong lịch sử. Trong nhiều lĩnh vực như cơ học, nhiệt học, điện học, hóa học ông đều có những cống hiến to lớn. Hơn 100 năm trước chính Cavendish đã dùng một chiếc cân đặc biệt do mình tự chế tạo để làm một thí nghiệm chứng minh định luật vạn vật hấp dẫn từ đó ông tính được tỉ trọng trung bình của Trái Đất so với nước là 5,481 (ngày nay người ta tính được tỉ trong trung bình là 5,517). Cũng như xác định hằng số hấp dẫn, từ đó tính ra khối lượng của Trái đất. Sau này người ta gọi ông là ''người đầu tiên nêu lên được khối lượng của Trái đất.''
Một sự kiện khiến mọi người hết sức khâm phục là vào thời đó người ta còn chưa biết cách đo cường độ dòng điện, Cavendish đã lấy thân mình làm máy đo cường độ dòng điện. Ông đã căn cứ vào cảm giác tê dại ở các ngón tay, cổ tay, khuỷu tay khi có dòng điện chạy qua để ước lượng độ mạnh yếu của cường độ dòng điện. Nhờ tinh thần hăng hái quên mình mà Cavendish đã phát hiện tác dụng của điện tích tỉ lệ ngược với bình phương của khoảng cách (tức định luật Coulomb), so với định luật Coulomb còn sớm hơn 13 năm, chỉ đáng tiếc là ông không ông bố kịp thời.
Cavendish còn giỏi vận dụng khoa học vào mục đích phục vụ xã hội. Ông đã nghiên cứu cách chống sét cho các kho thuốc súng, giúp cho các xưởng đúc trên của nhà nước giảm bớt sự tiêu hao kim loại khi mài bóng các đồng tiền.
Trong sự nghiệp khoa học cavendish có nhiều cống hiến to lớn, nhưng trong đời thường ông bị xem là người kỳ dị. Trong tay ông có tiền nghìn, bạc vạn nhưng lại không có lấy một bộ quần áo không đứt cúc. Ông có một toà nhà lớn đẹp đẽ nhưng không hề có vợ con. Toàn bộ thời gian ông làm việc ở phòng thí nghiệm và ở thư viện. Ông là người chú trọng thực chất, không thích mọi người tán tụng, không quen giao thiệp, thấy người lạ là đỏ mặt, thậm chí trốn tránh cả đầy tớ gái, vì vậy bị nhiều người trách cứ.
Khi ông mất đi, ông đã để lại một lượng lớn các bản thảo chép tay; Maxwell đã giành 5 năm chỉnh lý là cuối cùng cho xuất bản quyển sách với nhan đề ''Công trình nghiên cứu về điện học của Henry Cavendish''.
Cavendish vốn suốt đời cần kiệm, đã để lại một di sản văn hóa lớn, trong đó có một phần những người trong gia đình ông đem tặng cho trường Đại học cambridge. Trường đại học Cambridge đã dùng số tiền đó để xây dựng ''phòng thí nghiệm Cavendish'' lừng danh thế giới.
Phòng thí nghiệm này theo đúng tinh thần của Cavendish, trong 100 năm trở lại đây đã có nhiều cống hiến to lớn cho sự tiến bộ của vật lý học, trước sau đã bồi dưỡng cho 26 nhà khoa học nhận được giải thưởng Nobel.
