DESCARTES - NGƯỜI KHAI SINH MÔN HÌNH HỌC GIẢI TÍCH
Nhà toán học, vật lí học, triết học người Pháp: Descartes (1596-1650) lúc sinh thời vì hoài nghi các tín điều của giáo hội mà bị bức hại, nên phải bỏ trốn tị nạn lâu dài ở nước ngoài. Khi ông còn sống, các sách của ông bị cất xuất bản, bị đốt, nhiều năm khi ông mất, sách vẫn bị xếp vào loại sách cấm. Ngày nay, tại thủ đô Paris nước Pháp, nơi an táng các bậc tiên hiền của nước Pháp. Ở trung tâm thánh đường Saint – Germain có một tấm bia mộ bằng đá hoa, trên có trang trọng khắc dòng chữ “Descartes là người từ thời văn nghệ Phục hưng châu Âu cho đến nay luôn đấu tranh bảo vệ quyền lợi lý tính của loài người''.
Các tác phẩm của Descartes cho dù là trong phạm vi toán học, khoa học tự nhiên, triết học đều có tác dụng khai sáng cho các khoa học này trong những thời đại mới. ''Hình học'' là một công bố duy nhất của Descastes về toán học. Tuy tác phẩm chỉ gồm 117 trang, nhưng đánh dấu sự kết hợp dầu tiên hoàn mỹ các phương trình để mô ta các hình trong hình học nhờ đó mà dễ dàng tìm được đáp án. Vì vậy người ta gọi Descartes là người sáng tạo ra môn hình học giải tích.
Descartes có nhiều cống hiến trong các phương diện khác nhau. Vào năm 1634, ông viết tác phẩm ''vũ trụ học” bao gồm các vấn đề mà bấy giờ giáo hội cho là các quan điểm dị đoan. Ông đề xuất: Trái Đất tự quay quanh mình và vũ trụ là vô hạn. Ông đề xuất thuyết cơn lốc là học thuyết vào thời đó rất có uy tín về nguồn gốc Mặt trời. Descartes có đưa ra học thuyết bản chất ánh sáng là các dòng hạt chuyển động. Ông cho rằng từ khoảng không gian vô hạn còn có vô số các hạt nhỏ hơn nữa. Cho đến hai ba trăm năm sau, quan điểm này của Descartes vẫn còn giá trị rất cao.
Descartes sinh ra từ một gia đình luật sư ở pháp. Mẹ ông bị bệnh mất khi ông chào đời, ông lớn lên nhờ sự chăm sóc của người bảo mẫu. Descartes đã theo học trường La Fleche (một trường giòng) rất nổi tiếng ở châu Âu thời bấy giờ. Thể chất của Descartes yếu đuối, ông hết sức tôn trọng thầy giáo, có tinh thần chịu đựng gian khổ! Descartes sinh ra trong thời kỳ mà chủ nghĩa tư bản và lãnh chúa phong kiến, giữa khoa học và thần học đấu tranh với nhau kịch liệt. Từ việc đọc sách ông bắt đầu kịch liệt phê phán hoài nghi các giáo lý xơ cứng của nhà thờ, ông kiên quyết đi tìm chân lý. Sau khi Descartes nhận được học vị tiến sĩ luật, mong muốn tìm đọc ''quyển sách lớn của thế giới'' ông sang Hà Lan làm việc, đi khắp các nơi, cùng thảo luận với bạn bè về các vấn đề toán học và khoa học. Ông yêu cầu phương pháp tư tưởng chính xác, sáng lập nền triết học phục vụ thực tiễn, ''có thế mới có thể thành người chủ của tự nhiên''. Sau khi xuất ngũ ông chủ yếu sống tại Hà Lan, ông cũng đã từng trở về Pháp làm công tác nghiên cứu. Năm 1649 ông được mời sang Thụy Điển với chức trách là giáo sư của nữ vương, cuối cùng qua đời ở nước ngoài vì bị bệnh viêm phổi.
