Giao thông vận tải và thông tin liên lạc
Cảnh quan địa lý của Nhật Bản, cùng với nhiều hiểm họa thiên nhiên của nước này, là một thách thức đáng kể đối với sự phát triển của mạng lưới thông tin liên lạc. Mặc dù vậy, người Nhật đã đầu tư rất nhiều tiền của để cải thiện cơ sở hạ tầng về giao thông vận tải. Hệ thống vận tải nổi tiếng nhất của Nhật Bản là mạng lưới tàu cao tốc, gọi là shinkansen.
Để chuẩn bị cho Thế vận hội Tokyo năm 1964 chính phủ Nhật thấy cần phải có một hệ thống tàu cao tốc. Những đường ray mới được thiết kế để cho phép có thêm nhiều tuyến chạy thẳng trong cả nước và những đoàn tàu tốc hành được sản xuất dựa trên công nghệ tiên tiến nhất thời bấy giờ. Các con tàu này hội đủ các yếu tố về tốc độ, đúng giờ, đáng tin cậy và thoải mái. Tàu shinkansen vẫn là một trong những đoàn tàu nhanh nhất thế giới và gần đây mới bị tàu TGV của Pháp vượt qua.
Tuy nhiên, những loại tàu cao tốc khác không phải là tàu shinkansen cũng được đầu tư đáng kể, chẳng hạn như tàu siêu tốc Sonic chạy trên tuyến đường ngoằn ngoèo ở phía đông Kyushu, nối liền Hakata và Oita. Hệ thống vận tải đô thị cũng được cải thiện. Mỗi thành phố lại có các hệ thống vận tải khác nhau - xe điện ở Okayama và Hiroshima, tàu điện ngầm ở Kyoto và xe lửa một đường ray ở Kita-Kyushu.
Tokyo có rất nhiều tuyến xe ngoại ô - nội thị, các tuyến tàu điện ngầm và xe buýt. Ngoài ra cũng có vô số xe tắc xi, ghế xe đều bọc trắng còn cửa sau xe tự động đóng mở.
Mặc dù số xe ô tô tăng lên nhanh chóng nhưng việc phát triển hệ thống đường bộ lại gặp khó khăn. Các con đường cao tốc vẫn chưa có nhiều, đặc biệt là những vùng bên ngoài siêu đô thị Tokaido.
Các tuyến đường cao tốc đều thu phí và việc đi lại trên những con đường này rất tốn kém. Việc vận chuyển hàng hóa bằng đường bộ tăng lên nhanh chóng, nhưng xe chở hàng lớn và xe tải lại có xu hướng tránh các trạm thu phí. Vì vậy, những tuyến đường huyết mạch hay bị quá tải và ùn tắc giao thông thường xuyên xảy ra.
Nhật Bản còn có một mạng lưới đường bay quốc tế lớn của hãng hàng không quốc gia Japan Airlines (JAL). Đội máy bay hùng hậu của hãng hàng không này hoạt động trên nhiều tuyến bay dài, ví dụ như những tuyến bay thẳng từ Tokyo và Osaka tới sân bay London Heathrow hay Paris. Vận tải đường biển cũng giữ vị trí quan trọng, cả trong giao thông quốc tế cũng như việc đi lại giữa các đảo trong nước.
Về viễn thông, Nhật Bản là quốc gia hàng đầu trong lĩnh vực này. Tỷ lệ sử dụng điện thoại di động rất cao, đặc biệt là trong giới trẻ. Giờ đây nhiều người biết kết nối máy vi tính với điện thoại di động và người ta thường bắt gặp trên các đoàn tàu shinkansen cảnh các nhà kinh doanh đang xem thư điện tử.
Nhìn chung, cơ sở hạ tầng về giao thông vận tải và thông tin liên lạc của Nhật Bản rất hiện đại. Các phương tiện giao thông công cộng đa dạng và hiệu quả. Những tiến bộ như tàu cao tốc chạy trên đệm từ, những cây cầu mới nối liền các đảo và những con đường cao tốc mới được mở thêm sẽ giúp đi lại thuận tiện hơn.
Số liệu về các phương tiện thông tin liên lạc (tính trên 1.000 người)
Điện thoại cố định : 558
Điện thoại di động : 637
Sử dụng Internet : 449
Nguồn: Ngân hàng thế giới
Mạng lưới Shinkansen
Nhật Bản đã có một mạng lưới tàu hỏa dày đặc hình thành từ thế kỷ XIX nhưng lại vận hành tương đối chậm do địa hình núi non của đất nước này. Trước thềm thế vận hội Tokyo năm 1964, chính phủ Nhật thấy rằng nước này cần có một hệ thống tàu tốc hành. Tuyến đường Shinkansen đầu tiên là tuyến Tokaido, được xây dựng để nối liền Tokyo với Shin Osaka. Tuyến đường này được mở rộng tới Hakata ở Kyushu. Từ Tokyo, tuyến đường này sau đó được nối dài tới Morioka (rồi được mở rộng tới Akita) và tới Niigata. Hệ thống tàu mới này đồng nghĩa với việc thời gian đi lại được rút ngắn nhiều – hai tiếng rưỡi để đi từ Tokyo đến Shin Osaka với vận tốc lên tới 270 km/giờ và mỗi chiều có tới 11 đoàn tàu cùng chạy trong một giờ. Dịch vụ này được hành khách rất ưa chuộng. Các đoàn tàu liên tục được nâng cấp và hiện nay có một vài đầu tàu nhìn giống như khoang lái máy bay hơn là những đầu tàu theo kiểu truyền thống, với các bảng điều khiển vi tính và thiết bị điện trong buồng lái. Các kế hoạch mới đang được triển khai nhằm mở rộng hệ thống Shinkansen hơn nữa, nhưng các kế hoạch này đều là các dự án xây dựng trọng yếu và cần nhiều năm mới có thể hoàn thành.
