Vì sao chưa có văcxin phòng bệnh AIDS?
Những bệnh trầm trọng mà người ta không có văcxin có nhiều nguồn gốc: virus (bệnh AIDS hoặc viêm gan C), vi khuẩn (bệnh phong, tiêu chảy ở trẻ em) hoặc ký sinh (sốt rét). Phần lớn là những bệnh mãn tính.
Khó khăn chế ra một văcxin đôi khi là do người ta không biết nuôi cấy tác nhân gây nhiễm trong phòng thí nghiệm. Đó là trường hợp virus của bệnh viêm gan C và trực khuẩn bệnh phong. Nhưng chính các đặc điểm sinh lý của vật gây bệnh thường đặt ra vướng mắc. Ví dụ, khả năng đột biến của nó khiến các kháng nguyên được biểu hiện thay đổi thường xuyên. Hoặc hiện tượng nó nằm yên nhiều năm trong các tế bào bị nhiễm, khiến không tiếp cận được nó và do đó không phát hiện ra nó, chừng nào hệ miễn dịch không bước vào giai đoạn tăng sinh.
Virus bệnh AIDS tập trung tất cả các đặc điểm này: nó đột biến không ngừng và nằm im trong các tế bào miễn dịch, là những tế bào có vai trò như kho chứa virus. Vấn đề có hơi khác với vật ký sinh. Ví dụ, Plasmodium falciparum, tác nhân gây bệnh sốt rét. Vòng đời của nó gồm nhiều giai đoạn, với những thởi kỳ sinh sản vô tính mạnh trong tế bào gan và hồng cầu ở người và một thời sinh sản hữu tính ở côn trùng là vật truyền. Mỗi giai đoạn được kết thúc bằng sự phóng thích những vật ký sinh mang các kháng nguyên khác nhau, cho nên việc chế tạo văcxin tỏ ra rất phức tạp.
Trở ngại cũng có thể có bản chất kinh tế. Những bệnh có liên quan thường tác động đến các nước đang phát triển, vốn không phải là một thị trường đủ có khả năng chi trả để giới công nghiệp quyết định đầu tư vào nghiên cứu và sản xuất văcxin.
