BẠN BIẾT GÌ VỀ NGUỒN DINH DƯỠNG TRONG SỮA CÁC LOẠI?
Sữa bò
Có giá trị dinh dưỡng rất cao. Trong mỗi 100g sữa bò tươi có chứa 2,9g protein, 3,0g lipit, 3,8g cacbohiđrat, 85mg canxi, 73mg photpho, 0,1mg sắt, 18μg đương lượng retinol vitamin A, 0,12mg vitamin E, 0,02mg thiamin (B1), 0,16mg riboflavin (B2), 0,1mg niacin (B3), 2mg axit ascorbic (C). Thành phần protein chủ yếu là tyrosin, chiếm 86%, tiếp đó là lactoanbumin chiếm khoảng 9%; còn lactoglobulin thì khá ít, chỉ khoảng 3%. Ngoài ra còn có chứa seranbumin (seralbumin), globulin miễn dịch và các loại enzim hàm lượng lysin tương đối cao, có thể bổ sung cho sự thiếu hụt protein, lysin ngũ cốc trong thức ăn. Trị số sinh học là 85, chỉ xếp sau trứng các loại. Lượng oleic dễ nóng chảy có trong mỡ chiếm 33%, hạt mỡ nhỏ, ở trạng thái khuếch tán cao, tỉ lệ tiêu hóa hấp thu tương đối cao. Trong váng sữa còn có chứa axit linoleic và lecithin. Có chứa cholesterol nhưng lượng khá ít. Trong mỗi 100g chỉ có 13mg cacbohiđrat, chủ yếu là lactoza, có tác dụng điều tiết dịch vị, thúc dạ dày ruột nhu động và tuyến tiêu hóa bài tiết, ngoài ra còn có thể giúp cho trực khuẩn lactat sinh sôi, ức chế sự sinh trưởng của khuẩn thối rữa. Hàm lượng vitamin có quan hệ mật thiết đến điều kiện thời vụ chăn nuôi bò sữa và phương pháp gia công chế biến sữa. Hàm lượng vitamin A và caroten trong sữa bò sữa được nuôi trong chuồng tương đối thấp, còn ở loại chăn thả thì hàm lượng cao hơn. Hàm lượng caroten và axit ascorbic (C) ở mùa có thức ăn xanh và hàm lượng vitamin D vào mùa hè có ánh nắng mặt trời chiếu lâu đều tương đối cao. Khi cho trẻ ăn phải chú ý bổ sung các thức ăn thừa nhiều sắt, như nước trái cây, canh rau,... Các nguyên tố ạo kiềm trong sữa nhiều hơn các nguyên tố tạo axit, vì thế sữa bò thuộc loại thức ăn kiềm tính.
Theo Đông y, sữa bò vị ngọt, tính bình, có công dụng bổ hư dưỡng thân, sinh nước bọt nhuận tràng,... được dùng để chữa các chứng hư nhược lao tổn, ợ hơi, tiêu khát, táo bón,...
Dùng một lượng sữa bò và sẽ sữa cừu ngang nhau, cho vào cùng đun sôi, uống vào sáng sớm lúc bụng đói, có thể chữa được chứng đau dạ dày, khi ăn nhầm phải thuốc sâu loại có chứa thủy ngân và thạch tín (asen), nếu dùng sữa bò để rửa dạ dày sẽ làm cho các độc tố lắng đọng, giảm thiểu hấp thu, bảo vệ dạ dày và ruột. Vitamin trong sữa bò phần nhiều là ở dạng tự do, gặp ánh sáng dễ bị phân hủy, nên khi bảo quản cần chú ý tránh ánh sáng.
Sữa cừu
Thành phần dinh dưỡng tương tự như sữa bò, nhưng hàm lượng protein và lipit cao hơn sữa bò một chút. Trong mỗi 100g có chứa 3,8g protein, 4,1g lipit, 4,3g cacbohiđrat, 140mg canxi, 106mg photpho, 0,1mg sắt, 24μg đương lượng retinol vitamin A (80 đơn vị quốc tế), 0,05mg thiamin (B1), 0,13mg riboflavin (B2), 0,13mg niacin (B3).
Theo Đông y, sữa cừu vị ngọt, tính ôn, có công dụng bổ hàn lạnh, nhuận tâm phế... người già và người yếu ăn tương đối tốt.
