Tài liệu: Chiến tranh giành độc lập ở Mỹ Latin

Tài liệu
Chiến tranh giành độc lập ở Mỹ Latin

Nội dung

CHIẾN TRANH GIÀNH ĐỘC LẬP Ở MỸ LATIN

Sau khi Cristopher Columbus phát hiện ra đại lục mới (châu Mỹ) bọn thực  dân Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha đã nối gót đến đây, toàn bộ Nam Bắc Mỹ đã dần  dần trở thành thuộc địa của người da trắng châu Âu. Do vùng Trung Mỹ và Nam  Mỹ hầu hết đã thành thuộc địa của hai nước Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha, mà  ngôn ngữ Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha lại thuộc ngữ hệ Latin, nên mọi người theo  thói quen gọi vùng Trung và Nam châu Mỹ là châu Mỹ Latin.

Năm 1775, nhân dân thuộc địa Bắc Mỹ lần đầu đứng dậy phản kháng, nổ  phát súng đầu tiên trong cuộc chiến tranh giành độc lập. Chiến tranh giành độc  lập ở Bắc Mỹ thắng lợi và bản Tuyên ngôn độc lập được công bố đã đem đến nguồn cổ vũ to lớn cho nhân dân châu Mỹ Latin.

Điểm khác nhau với Bắc Mỹ là ở châu Mỹ Latin có nhân khẩu chủ yếu là  người da màu. Như Haiti và Brasil là do người da đen tổ thành là chính, còn ở Mexico chủ yếu là người Indian. Vì vậy ngoài mâu thuẫn giữa thuộc địa và  chính quốc ra thì mâu thuẫn chủng tộc trong nội bộ thuộc địa cũng rất sâu sắc. Châu Mỹ Latin trước cách mạng, người da đen và người Indian thuộc tầng lớp  xã hội thấp nhất rồi đến người lai, hầu hết trong số họ là những nô lệ trồng trọt ở các đồn điền. Còn những người da trắng sinh trưởng ở đây thì có địa vị cao nhất  trong tầng lớp cư dân, nhưng cũng không thể đảm nhiệm những chức vụ đầu não  cơ quan hành chính và quan lại các cấp ở thuộc địa. Nắm địa vị thống trị là một  thiểu số người da trắng đến từ chính quốc.

Cách mạng Pháp và Mỹ trước hết mang lại nguồn cổ vũ lớn lao cho người  da trắng sinh ở thuộc địa, họ đứng lên đòi hỏi được hưởng quyền lợi ngang với người da trắng ở chính quốc. Tiếp đó những người da màu cũng vùng dậy khởi  nghĩa với quy mô ngày càng lớn lao. Haiti là nước phát động khởi nghĩa sớm  nhất và giành độc lập thành công. 1808, quân độc Napoléon xâm nhập Tây Ban  Nha, vương triều Bourbons Tây Ban Nha bị lật đổ. Halti giành được độc lập và chính quốc Tây Ban Nha bị thất bại trên chiến trường châu Âu đã cổ vũ mạnh mẽ nhân dân nước thuộc địa châu Mỹ Latin. Năm 1810 ở châu Mỹ Latin đã bùng lên bão táp chiến trào giành độc lập của các dân tộc, đến năm 1826, Tây Ban Nha đuổi khỏi châu Mỹ Latin. Năm 1822, thuộc địa của Bồ Đào Nha là Brasil cũng tuyên bố độc lập. Từ chiến tranh giành độc lập bùng nổ ở Haiti năm 1790 đến khi Tây Ban Nha bị đuổi khỏi châu Mỹ Latin năm 1826, chỉ trong một  thời gian mấy chục năm ngắn ngủi, bão táp cách mạng hầu như đã nổi lên trên toàn bộ châu Mỹ Latin. Châu Mỹ Latin đã lần lượt thành lập quốc gia độc lập - Phong trào đấu tranh giành độc lập ở châu Mỹ Latin với thời gian rất tập trung và phạm vi lại rất rộng là một điểu hiếm thấy trong lịch sử thế giới, đã viết nên những trang huy hoàng trong bộ sử đấu tranh giải phóng chống chủ nghĩa thực dân trên toàn  thế giới.

 




Nguồn: bachkhoatrithuc.vn/encyclopedia/796-02-633366826259027500/Phong-trao-giai-phong-dan-toc/Chien-tranh-...


Chưa có phản hồi
Bạn vui lòng Đăng nhập để bình luận