WILHELM CONRAD RONTGEN
(ROENTGEN - RƠN GHEN, 1845 - 1923)
Ông là nhà vật lý người Đức đã được giải thưởng Nobel đầu tiên về vật lý học vào năm 1901 do công lao khám phá ra tia X, báo hiệu sự xuất hiện một kỷ nguyên mới trong vật lý học và đã gây ra một sự biến đổi có tính chất cách mạng trong y học.
Năm 1895, trong khi làm thí nghiệm với một dòng điện chạy qua một ống thủy tinh được hút chân không một phần (ống tia catốt), Rontgen đã nhận thấy miếng platinôxyanua bari ở gần ống thủy tinh cứ mỗi lần ống hoạt động lại phát sáng. Ông đã đề xuất lý thuyết đó khi tia catốt (chùm điện tử) đập vào thành thuỷ tinh của ống thì sẽ có một loại bức xạ chưa biết nào đó hình thành; bức xạ này lan truyền trong ống đập vào hóa chất và làm nó phát sáng. Những nghiên cứu tiếp theo đã cho thấy ở các vật liệu như gỗ, nhôm, giấy và một số vật liệu khác là trong suốt đối với loại bức xạ đó. Trong khi nó lại có tác dụng với kính ảnh.
Vì bức xạ này không biểu hiện một cách rõ rệt các tính chất của ánh sáng như phản xạ và khúc xạ; cho nên Rontgen đã đi đến kết luận sai lầm, rằng nó không có quan hệ gì với ánh sáng. Do bản chất không rõ ràng đó của bức xạ được phát hiện, ông đã gọi nó là bức xạ X mà về sau người ta còn gọi là bức xạ Rontgen.
Rontgen còn nghiên cứu về tính đàn hồi, tác dụng mao dẫn của các chất lỏng, nhiệt dung riêng của các chất khí và sự dẫn nhiệt trong các tinh thể, sự hấp thụ nhiệt bởi các chất khí và hiện tượng áp điện.
ĐẶNG MỘNG LÂN
